Την Τετάρτη 17 Απριλίου, το Ινστιτούτο Εξωτερικών Υποθέσεων (FAINST) και το Συμβούλιο Διεθνών Σχέσεων(CfIR-GR), μαζί με το περιοδικό Policy Journal και σε συνεργασία με το Τμήμα Ναυτιλιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιά διοργάνωσαν με μεγάλη επιτυχία το 1ο Διεθνές Συνέδριο Θαλάσσιας Ασφάλειας, με τίτλο «Οι διαστάσεις της θαλάσσιας ασφάλειας και ο ρόλος τους στην ελευθεροπλοΐα στο Ίδρυμα Ευγενίδου.
Το συνέδριο παρακολούθησαν περισσότερα από 400 άτομα, με έντονη παρουσία υψηλόβαθμων στελεχών από τις ένοπλες δυνάμεις και τις δυνάμεις ασφαλείας, τον εφοπλισμό, τα πανεπιστήμια και τον δημοσιογραφικό κόσμο. Ο διάλογος ήταν γόνιμος κι εποικοδομητικός. Καλύφθηκαν όλα τα επίκαιρα θέματα που απασχολούν τη ναυσιπλοΐα κι ακούστηκαν, για πρώτη φορά συγκεντρωτικά, οι απόψεις και οι προτάσεις των πλέον ειδικών, τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό.
Στον χαιρετισμό που απηύθυνε, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Δημήτριος Χούπης αναφέρθηκε στη διαχρονική σπουδαιότητα των θαλασσών στην εξελικτική ιστορική διαδρομή του ανθρώπινου γένους, τόσο ως προς την γεωπολιτική τους αξία, όσο και ως πηγή ζωής για όλη την ανθρωπότητα, επισημαίνοντας την αέναη στενή σχέση του θαλάσσιου στοιχείου με τον ελληνισμό. Ιδιαίτερη μνεία έκανε στις δράσεις και επιχειρήσεις των Ενόπλων Δυνάμεων σε όλους τους τομείς που λειτουργούν συμπληρωματικά επί της θαλάσσιας ασφάλειας σε ξηρά, αέρα, κυβερνοχώρο και διάστημα.
Στη συνέχεια, ο Αρχηγός ΓΕΝ Αντιναύαρχος Δημήτριος-Ελευθέριος Κατάρας αναφέρθηκε στη σημασία του Ναυτικού για τη διασφάλιση της σταθερότητας και της ελευθερίας των θαλασσίων οδών, καθώς και την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, της πειρατείας και του λαθρεμπορίου όπλων. Τόνισε ότι στις σύγχρονες γεωπολιτικές συνθήκες, η περιοχή ενδιαφέροντος του Πολεμικού Ναυτικού επεκτείνεται πέρα από το Αιγαίο και το Ιόνιο, στην Ανατολική Μεσόγειο, την Αδριατική, την Ερυθρά Θάλασσα, τον κόλπο του Άντεν, τον κόλπο του Ομάν, τα στενά του Ορμούζ και τον δυτικός Ινδικός Ωκεανό. Ενδεικτικά, η ενεργός συμμετοχή της Ελλάδας στην επιχείρηση «Ασπίδες» αποτελεί την πιο μεγάλη ναυτική επιχείρηση που έκανε μέχρι τώρα η Ευρωπαϊκή Ένωση και μάλιστα με την ανάληψη της διοίκησης του επιχειρησιακού στρατηγείου Λάρισας από Έλληνα διοικητή.
Ακολούθησαν οι χαιρετισμοί του Γραμματέα του Δ.Σ. της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών και Προέδρου της International Association of Dry Cargo Shipowners (INTERCARGO), Δημητρίου Ι. Φαφαλιού και του Προέδρου του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Γεωργίου Δ. Πατέρα.
Την κεντρική ομιλία απηύθυνε ο Υπουργός Άμυνας Νίκος Δένδιας, ο οποίος ανέφερε ότι η εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου αποτελεί τη διαχρονική ελληνική θέση για την επίλυση διαφορών. Στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο υπάρχει ένας τουρκικός αναθεωρητισμός, ο οποίος δεν δέχεται την UNCLΟS ως κανόνα επιλύσεως της διαφοράς με την Ελλάδα και θεωρεί ότι μπορεί να δημιουργηθεί στην ευρύτερη περιοχή ένα sui generis δίκαιο, το οποίο να υπηρετεί τα συμφέροντά της Τουρκίας. Επίσης, αναφερόμενος στην Ερυθρά Θάλασσα, επισήμανε ότι υπάρχει αμφισβήτηση της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας, από μία οιονεί μη κρατική δύναμη, τους Χούθι, οι οποίοι θεωρούν ότι μπορούν τις όποιες απόψεις τους για οποιαδήποτε διαφορά στον πλανήτη να τις εξάγουν ως πρόβλημα, εμποδίζοντας την ελευθερία των συναλλαγών και άρα παρεμποδίζοντας σημαντικά την παγκόσμια οικονομία.
Το πρώτο πάνελ, το οποίο συντόνισε η Κοσμήτορας της Σχολής Οικονομικών, Επιχειρηματικών και Διεθνών Σπουδών του Πανεπιστήμιο Πειραιώς, Καθηγήτρια Κωνσταντίνα Μπότσιου, εστίασε στη θεσμική, επιχειρησιακή και τεχνολογική εξασφάλιση της ελευθεροπλοΐας. Ο πρώτος ομιλητής, Hiroyuki Yamada, Διευθυντής Τομέα Θαλάσσιας Ασφάλειας του International Maritime Organizationπροσέφερε μια συνοπτική περιγραφή των πολιτικών για την καταπολέμηση της πειρατείας και την ασφάλεια των θαλασσών. Ο Στυλιανός Φενέκος, Ναύαρχος (ε.α.), μίλησε για τον κρίσιμο ρόλο των πολεμικών πλοίων στη διαχείριση των θαλάσσιων περιοχών για ελευθεροναυσιπλοϊα και ασφάλεια. Στησυνέχεια, ο Δημήτριος Δαλακλής, Καθηγητής στο World Maritime University, ανέλυσε τις σύγχρονες προκλήσεις που εκπορεύονται από την παγκοσμιοποιημένη οικονομία και τις επιπτώσεις τους στη θάλασσα. Τέλος, ο Σπύρος Παπαγεωργίου, Διευθυντής Κυβερνοασφάλειας του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας μίλησε για τη θαλάσσια ασφάλεια και τους τρόποι αντιμετώπισης των κυβερνοεπιθέσεων.
Το δεύτερο πάνελ, το οποίο συντόνισε ο Καθηγητής Διεθνών και Ευρωπαϊκών Χρηματοοικονομικών και Νομισματικών Θεσμών του Πανεπιστήμιο Πειραιώς Χρήστος Χατζηεμμανουήλ εστίασε στη νομική και οικονομική πτυχή της θαλάσσιας ασφάλειας. Ο Πέτρος Λιάκουρας, Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου, Πανεπιστήμιο Πειραιώς, ανέλυσε την περίπτωση της Ανατολικής Μεσογείου ανάμεσα στην ανάγκη για θαλάσσια ασφάλεια και την εφαρμογή του Δικαίου της Θάλασσας. Ο Γεώργιος Οικονόμου, Ιδρυτήςτης G. E. Economou and Associates Law Firm, μίλησε για τις επιπτώσεις των κυρώσεων στο θαλάσσιο εμπόριο. Ακολούθησε ο Θάνος Πάλλης, Καθηγητής Ναυτιλιακής και Λιμενικής Διοίκησης του Πανεπιστημίου Πειραιώς, ο οποίος αναφέρθηκε στα γεωπολιτικά πλεονεκτήματα των ξένων επενδύσεων στα λιμάνια. Ακολούθως, ο Γιάννης Μυριανθόπουλος, Μέλος Δ.Σ. της Hellenic Committee of Lloyd’s Brokers Associates, αναφέρθηκε στην επίδραση των εχθροπραξιών στις ναυτιλιακές ασφάλειες.
Το επόμενο πάνελ που ασχολήθηκε με τη γεωπολιτική διάσταση της θαλάσσιας ασφάλειας, συντόνισε ο Καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, και πρώην Υπουργός, Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος. Ο Αθανάσιος Πλατιάς, Καθηγητής Στρατηγικής, Πανεπιστήμιο Πειραιώς καιΠρόεδρος του Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων, μίλησε για τον γεωπολιτικό ανταγωνισμό, τα εμπόδια και τους κινδύνους του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Ο Chris Parry, Ναύαρχος του Βρετανικού Ναυτικού και Visiting Fellow του Πανεπιστημίου Reading, στην απομακρυσμένη παρέμβασή του ανέλυσε τη γεωπολιτική του θαλασσίου ελέγχου. Ο έτερος απομακρυσμένος ομιλητής, Rodger Baker, Εκτελεστικός Διευθυντής του Stratfor Center for Applied Geopolitics at RANE, αναφέρθηκε στιςθαλάσσιες καιναυτικές εξελίξεις στον Αρκτικό και τις επιπτώσεις τους για την Ανατολική Ασία και τον Ειρηνικό Ωκεανό. Τέλος, η Μαριλένα Κοππά, Καθηγήτρια Συγκριτικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και πρώην Ευρωβουλευτής μίλησε για την ευρωπαϊκή στρατηγική θαλάσσιας ασφάλειας.
Την τελευταία συνεδρία, συντόνισε ο Γιάννη Λαγούδης, Αναπληρωτής καθηγητής Διοίκησης Επιχειρήσεων Διαχείρισης Πλοίων στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς. Ο Αντώνης Παπαϊωάννου, Ναύαρχος (ε.α.), αναφέρθηκε στη σύγχρονη απειλή κατά των εμπορικών πλοίων στην Eρυθρά Θάλασσα και στον κόλπο του Άντεν, και σε τρόπους για την αντιμετώπισή της. Στη συνέχεια, ο Σωτήρης Ρούσσος, Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου εστίασε στις απειλές κατά της θαλάσσιας ασφάλειας στην Ερυθρά Θάλασσα και την περιοχή του Κόλπου. Ακολούθησε ο Διευθυντήςτης Συμβουλευτικής Autolycus, Dominick Donald, ο οποίος μέσω απομακρυσμένης σύνδεσης εξήγησε γιατί τα εμπορικά πλοία διατρέχουν μεγαλύτερους κινδύνους. Ο Σωτήριος Θεοφάνης, Εκτελεστικός Διευθυντής, της MARLOGMIND PC και Καθηγητής στο CITY College, μίλησε για τις επιπτώσεις που έχει η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα στη ναυτιλία τακτικών γραμμών και στη λιμενική βιομηχανία. Τέλος, ο Matthew Turpin, Visiting Fellow at the Hoover Institution/Stanford University και Senior Advisor at Palantir Technologies, παρουσίασε διαδικτυακά τις συνέπειες του Σινο-Αμερικανικού ανταγωνισμού στη θαλάσσια ασφάλεια.
Στην κατακλείδα του συνεδρίου, τα συμπεράσματα ανακοίνωσε ο Λουκάς Γ. Κατσώνης, πρόεδρος του Ινστιτούτου Εξωτερικών Υποθέσεων κι εκδότης του περιοδικού Policy Journal.
Το συνέδριο διεξήχθη με την ευγενική χορηγία του Ομίλου Σφακιανάκη, του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη και του Ιδρύματος «Μαρία Τσάκος».
